2025 Kehanetleri yazısından sonra başka bir rapor daha buldum. Bu rapor inceleme işleri hoşuma gitmeye başladı açıkcası. İnsan oturduğu yerde genel trendler hakkında fikir sahibi olamıyor ama en azından işin içindeki birileri bir rapor yayınlayınca bir fikir sahibi oluyorsun.
Bugün yazılımcılar ve onları işe alan insan kaynakları uzmanları ile ilgili bir çalışmaya bakacağız. Genel olarak 2025 yılınının sonuçlarına bakacağız ama 2024 yılı ile de karşılaştırıp bazı sonuçlar çıkartmaya çalışacağız. Bu çalışma 5000 tane yazılımcı ve işe alım uzmanı ile yapılan bir çalışma ve şu adresten erişilebilir. Aynı raporun 2024 modelinde 13.000 yazılımcı ve 5.500 iş alım uzmanı ile çalışılmış. Onun için 2024 datası daha değerli bir data. Ankete katılanlar ağırlık olarak Avrupadan ama bunun yanında sonrasında Hindistan ve Amerika bulunuyor. Tam zamanlı çalışanlar ve öğrenciler ağırlıklı.
Rapordan çıkan sonuçlar şu şekilde;
Valla bu raporda bir sürü konudan bahsedilmiş ama benim en çok ilgimi çeken konu ‘Great Stay’ diye adlandırdıkları yazılımcıların başka işe geçme heveslerinin biraz kırılıp bu sene iş değiştirmeyi düşünmemeleri oldu. Bunda büyük şirketlerin toplu işten çıkarmalarının da etkili olmuştur diye düşünüyorum. Muhtemelen Trump’ın da tüm dünyada oluşturduğu belirsizlikler de cabası. Onun için bu sene koltuğu sağlama alma yılı olacak. Tabi bu de yeni iş fırsatlarının da azalacağı anlamına da geliyor. Şirketlerin 2025 yılında alacakları yazılımcı sayısı geçen seneye göre azılmış durumda.
Geçen seneki raporda işe alım süreçlerinde AI kullanımı çok yaygın değildi ama bu sene %65 oranında daha fazla yapay zeka kullanmak isteniyor. İşe alım süreçlerinde yapay zeka kullananlar tekrar eden işleri otomatikleştirmek için, adayları daha hızlı incelemek için ve başvuruları daha hızlı işlemek için kullanıyorlar. Yani kısacası yaptığınız bir başvuru %50 olasılıkla bir yapay zekadan geçecek. Başka bir sorun ise insanlar doğru düzgün eğitim almadan el yordamı ile yapay zeka kullanmaya başladı. İşe alım uzmanlarının %57’si bu konudan şikayetçi.
Gelelim yazılımcılara; yazılımcıların sadece %9’u yapay zeka gereksiz demiş. Gerisi harıl harıl kullanıyor ve hatta standart haline gelmiş durumda. Ne için kullanıyorlar; bir numarada kod okuma ve açıklama, ikinci sırada kodu temizleme ve hata ayıklama, üçüncü sırada çözümler hakkında fikir alışverişinde bulunma ve dördüncü sırada örnek kodlar yazma. Zaten başka ne kaldı geriye. Devamında döküman yazma, test yazdırma falan filan.
AI kodları ne kadar doğru demişler ve büyük çoğunluk bazı düzeltmelerin yapılması gerektiğini söylemiş. Sonra demişler AI gelişiyor da siz gelişiyor musunuz? Büyük çoğunluk el mahkum öğreniyoruz demiş.
Yazılımcılara bir şirkette kalmak için sizi ne motive eder demişler. Bir numara iş ve ev dengesi denmiş. Amerikada bu konu çok önemli ama Türkiye’de ev hayatı iş hayatına bağlı olduğu için denge şaşmış durumda. Ben en son Türkiye’de 10 sene önce çalışırken durum böyleydi şimdi nasıl bilmiyorum ama Amerikada ve Avrupada fazladan çalışmamaya özen gösteriyorlar. Dengesi şaşan şirketlerde insanlar çalışmak istemiyorlar. Çünkü işlerin yetişmiyor olması kötü bir yönetim göstergesi ve yazılımcılar kötü yönetilen şirketlerde vakit harcamak istemiyorlar. Bunun yanından çalışma arkadaşlarının yetkinliği ve maaş işte kalmak için bakılan diğer 2 konu.
Şirketler eleman ararken Teknik mülakata, CVlere ve Kodlama testlerine önem veriyorlarmış. Adaylarda hangi özellikler kaliteli yazılımcılarda olması gereken özelliklerdir diye sormuşlar; sıfırdan kod yazmak en düşük seçenek olmuş onun dışında mevcut kodun sorunlarını gidermek ve iyileştirmek, ekiple uyumlu olmak ve sistem dizaynı konusunda iyi olmak en önemli özellikler denilmiş. Yani kod okumak, iletişim içinde olmak ve kod dışındaki sistem konularına hakim olmak kod yazmaktan daha önemli.
Hangi işler revaçta; Bir numara back-end developer, iki full-stack developer ve sonrasında Yapay Zeka ve Makine Öğrenmesi uzmanları. Sonrasında da Front-end developer var. Yani artık Yapay zeka uzmanlarını daha çok görmeye başlayacağız. Matematik ve Makine Öğrenmesi uzmanları dışında iki tane yapay zeka API’ı çağıdan kişiler kendilerini uzman diyor gibi geliyor. Bu konuya biraz bakmak lazım sanki. İş ilanlarını inceleyip CV’leri o konuda biraz güçlendirmek lazım. İşe alım uzmanlarına bir de hangi pozisyonu doldurmakta zorlanacaksınız diye sormuşlar ve bu sefer birinci sırada yapay zeka uzmanları var. Yani en çok aranan 3. pozisyon ve yeterince uzman olmadığı için eleman bulmakta zorlanacaklar. O zaman burada ekmek var demek.
Hangi programlama dilini öğrenmek lazım diye soruyordunuz ya onun da incelemesi var. Python yine bir numara ama Python konusunda hem bilen kişi çok hem de talep çok. İkinci sırada JavaScript ve üçüncü sırada Java var. Framework olarak da React konusunda talep çok. Aynı şekilde Angular 2+ da altlarda olmasına rağmen bilen sayısı talebi karşılamıyor. Öğrenip CV’ye yazmakta fayda var.
İşe alımlarda uzmanların yarıdan fazlası yapay zeka ile kopya çekilmesinden endişeleniyor. Adaylara teknik mülakatlarda kopya çektiniz mi diye sormuşlar sadece %11’ı bir veya birden fazla kez kopya çekmiş. Ama işe alanlara göre %40’ı adayların kopya çektiğinden şüpheleniyor. Bu da neyin kopya çekmek neyin dürüstlük olduğu sorusunu akıllara getiriyor. Mesela ChatGPT ile bir fonksiyon yazdırmak ve bu fonksiyonu kullanmak kopya çekmek mi? Veya yazdığınız bir kodun temizlenmesi veya dökümanının yazılması kopya çekmek mi? Burada kafalar biraz karışık. Şu anda büyük çoğunluk AI ile kod yazdırmanın işe alımlarda üç kağıt olduğunu düşünüyor. Kopya çekmenin ana nedenleri olarak da zaman baskısı, başarı baskısı falan denmiş.
Sonuç olarak bu sene işinize sahip çıkın, yeni iş olanakları kısıtlı. Eğer bir işiniz yoksa AI/ML Uzmanı olmayı bir düşünün. Yazılım öğrenecekseniz Python,JavaScript ve JAVA. Framework olarak React ve Angular 2+. Güzel CV’niz olması önemli ama bu CV’lerin yapay zeka ile okunacağını da göz önünde bulundurun. Kod okumak, hata gidermek ve kodu geliştirmek yeni kod yazmaktan önemli ve sistem mimarisine hakim olmak iyi yazılımcı olmak için önemli. Yapay zekayı işinizin bir parçası haline getirin ve bu konudaki yeteneklerinizi geliştirin.
Şimdilik bu kadar. İş arayanlara, yeni mezunlara Allah kolaylık versin. Yılmak yok, çalışmaya devam.